Kimco zal voor velen een onbekende zijn, maar het familiaal bedrijf uit Dendermonde wast, sorteert en verpakt al meer dan 50 jaar wortelen en uien. Het is een sterk voorbeeld van een mooie samenwerking tussen akkerbouwers, een loonwerker en een verpakker die ervoor zorgt dat de Belgische consumenten dagelijks verse wortelen en uien van eigen […]
Kimco zal voor velen een onbekende zijn, maar het familiaal bedrijf uit Dendermonde wast, sorteert en verpakt al meer dan 50 jaar wortelen en uien. Het is een sterk voorbeeld van een mooie samenwerking tussen akkerbouwers, een loonwerker en een verpakker die ervoor zorgt dat de Belgische consumenten dagelijks verse wortelen en uien van eigen bodem kunnen kopen. We waren benieuwd naar de drive en visie van het bedrijf en hebben Kris De Kimpe, een van de zaakvoerders, op een zonnige zaterdagochtend ontmoet.
Kimco bestaat sinds 1967, toen Marcel De Kimpe en zijn vrouw Anita Cool met de handel en verwerking van wortelen en uien begonnen. Hun twee zonen, Marc en Kris zetten het bedrijf verder sinds 1995. Marc De Kimpe houdt zich vooral bezig met de verkoop, terwijl zijn broer Kris verantwoordelijk is voor de aankoop en productie. Dagelijks worden wortelen en uien aangevoerd en worden deze vervolgens gewassen, gesorteerd en ingepakt voordat ze richting supermarkten en groothandel gaan. De bestaande gebouwen in Dendermonde zijn aangevuld met grote frigoloodsen in Fernelmont. Kris vervolgt: ‘Het laat ons toe om de Haspengouwse wortelen te bewaren tijdens de winterperiode. Alle wortelen worden in kisten bewaard omdat er genoeg grond moet zijn om de bewaring te waarborgen. Als we deze dagelijks uitschuren gaan de wortelen over een stortbak zodat zoveel mogelijk grond ter plaatse blijft. Vervolgens worden ze geladen in walking-floors richting Dendermonde. In deze frigo’s bewaren we trouwens ook uien afkomstig uit deze streek. Om onze milieuafdruk te beperken hebben we geïnvesteerd in zonnepanelen in Dendermonde en Fernelmont, en de fabriek van Dendermonde beschikt bovendien over een eigen waterzuivering.’
Als familiebedrijf specialiseerde Kimco zich in het wassen en verpakken van wortelen. Kris vervolgt: ‘We proberen zoveel mogelijk verse wortelen te verpakken. Het rooiseizoen begint half juni bij tuinbouwers in de
streek van Meulebeke, Aalter en Leest. Vervolgens schuiven we door naar de lichte zandgronden en later in het jaar zitten we dan over heel Haspengouw… tijdens de maand oktober begint vervolgens het rooien van grote hoeveelheden wortelen voor de bewaring. We zitten dan in twee streken: Haspengouw en het Pajottenland. Tot begin december worden verse wortelen die rechtstreeks van het veld komen, gewassen en verpakt. Daarachter halen we dagelijks de nodige hoeveelheid wortelen uit de frigo’s uit Fernelmont en Dendermonde. Afhankelijk van het seizoen, hebben we een voorraad wortelen tot begin juni. Meestal moeten we dan 2 of 3 weken overbruggen door wortelen uit de streek van Bordeaux te gaan halen. Dankzij de goede oogst van 2021, hebben we dit jaar geen wortelen moeten importeren. Op deze manier draait de fabriek het jaar rond en kunnen we dagelijks onze talrijke klanten bevoorraden met een kwalitatief product.’
Van juni tot september worden uien dagelijks vers van het veld naar de verwerking gestuurd. Van oktober tot mei komen deze uien dagelijks vanuit de stockageruimte uit Fernelmont en Dendermonde. De Belgische uien die de bewaring ingaan komen grotendeels uit Haspengouw omdat het daar meestal mogelijk is om te beregenen, in tegenstelling met het Pajottenland bijvoorbeeld. Op deze manier kunnen de consumenten ook het jaar rond verse uien uit Belgische bodem in de supermarkten of winkels kopen.
Omdat het eindproduct verse ingepakte wortelen en uien zijn is het uiterst belangrijk om voor de best mogelijke kwaliteit te gaan. Kris: ‘Als de wortelen hier toekomen worden ze eerst grondig gewassen, geborsteld en gesorteerd en worden vervolgens gekalibreerd en verpakt volgens de wensen van de klanten. Voor uien zijn de opeenvolgende stappen: drogen, ontstaarten, sorteren op kwaliteit en kaliber en vervolgens inpakken. Hoe mooier de kwaliteit van een partij, hoe meer afzet we er kunnen uithalen. We proberen steeds zoveel mogelijk afzet te vinden voor alle sorteringen, afhankelijk van de noden en wensen van onze klanten.’
Zoals Kris het zelf onderstreept kan zijn activiteit alleen maar draaien als er wortelen en uien zijn. Daarvoor zijn de telers een onmisbare schakel. Hij vervolgt: ‘We zijn zo’n 25 jaar geleden gestart met een eerste telersgroep die wortelen teelden. Voor die periode kwamen de meeste wortelen uit Nederland en we speelden al een tijdje met het idee dat het in eigen land ook mogelijk was. We proberen een zo goed mogelijke band met deze telers op te bouwen en proberen alles in werking te stellen zodat ze op het einde van de rit hun teelt rendabel is
Ondertussen hebben we een 50-tal telers die jaarlijks wortelen zetten voor ons, alsook een 15-tal telers die uien zetten. Zo’n 90% van de telers die in de beginjaren op de kar gesprongen zijn zetten nog altijd wortelen voor ons. In de loop der jaren zijn enkele nieuwe bij gekomen en we willen deze groep beperkt houden (weglaten!). We werken met hectare-contracten, zodat onze telers zeker zijn van afzet, en nemen bovendien alle kilo’s af.’
Door de jaren heen groeide het was- en verpakkingsbedrijf aanzienlijk. Kris: ‘Ik ben ondertussen zo’n 30 jaar bezig, en we hebben vandaag zo’n 300-tal klanten, waaronder enkele grote spelers, zoals supermarktketens. Daarnaast hebben we een heel deel klanten die met groot of klein handel bezig zijn en die minstens even belangrijk zijn voor ons bedrijf. Eigenlijk hebben we een mooie mix van klanten. Onze afzet, in volume uitgedrukt ligt voor zo’n 80% vast, de resterende 20% verschillen van jaar tot jaar, in functie van de vraag maar ook van de geoogste hoeveelheden. Zo’n 65% wordt op de Belgische markt afgezet. De export binnen Europa, en vooral onze buurlanden, vertegenwoordigt zo’n 30% en de resterende 5% worden verkocht buiten Europa. De laatste jaren, en mede door de coronacrisis, hebben we het aandeel van bio sterk zien stijgen. Momenteel is deze goed voor zo’n 10% van de
volume. Het aanbod groeit eigenlijk meer dan de vraag en bovendien zijn er weinig afzetmogelijkheden in het buitenland. Ik denk dat het bio gebeuren zal stabiliseren, maar zeker niet verder groeien. Ons hoofdproduct blijft wortelen, we verwerken immers vier keer meer wortelen dan uien. Onlangs zijn we ook begonnen met de teelt en het verpakken van sjalotten.’
Om wortelen en uien te kunnen zaaien en oogsten heb je specifieke machines nodig. Van bij het begin deed Kimco hiervoor beroep op een loonwerker. Kris vervolgt: ‘We zijn toen in zee gegaan met Peter Van Hauwaert en sindsdien zaait en rooit hij voor ons in de verschillende productiegebieden in België. Voor ons is hij een onmisbare schakel binnen het geheel. Zijn meerwaarde beperkt zich niet tot het deskundig zaaien en rooien van deze gewassen: we denken regelmatig na over nieuwe technieken en mogelijkheden om het proces verder te verbeteren. Onlangs investeerde hij bijvoorbeeld ook in specifieke machines om het biogebeuren in goede banen te leiden. Peter is bovendien vaak het aanspreekpunt voor zowel de telers als de fabriek, en hij verzorgt daarnaast ook de planning, in samenspraak met ons.’
Als we Kris vragen hoe hij de toekomst ziet, merkt hij eerst op dat de extreme weersomstandigheden van de afgelopen jaren niet altijd een meevaller waren. ‘Overvloedige regen of lange droge periodes hebben een invloed op zowel de kwaliteit als het rendement van zowel wortelen als uien. Door de droge zomer hebben de wortelen wat achterstand opgelopen en de uien zijn ondertussen gerooid en hebben dus afgezien van de warmte. Globaal gezien merk ik dat het gemiddelde van de jaren 2000 tot 2010 echt goed was, zowel voor opbrengst als voor kwaliteit. De laatste 10 jaren zijn anderzijds gekenmerkt geweest door uitersten. Daarbij komt ook dat de erkenning van heel wat sproeistoffen niet meer verlengd wordt. De teelt op zich wordt dus niet eenvoudiger. Muizenvraten zijn bijvoorbeeld een standaard geworden, terwijl we er vroeger amper last van hadden. Heel wat telers hebben ook het gevoel dat het kiemkracht van de zaadjes geleidelijk afneemt, waardoor de opkomst, die bijzonder belangrijk is voor het eindresultaat, meer dan vroeger voor de nodige kopzorgen zorgt. Wortelen en uien zijn nichemarkten, en we moeten dus niet te veel verwachten van nieuwe sproeistoffen specifiek voor deze teelten. Anderzijds blijft de vraag naar verpakte wortelen en uien stabiel en we hebben dus geen reden om ons zorgen te maken voor de toekomst. Ondertussen zijn Brent, de zoon van mijn broer, en Filien, mijn eigen dochter ook mee in het bedrijf gestapt. We geloven dus in de toekomst! En hetzelfde geldt trouwens ook voor onze loonwerker. Niels, de zoon van Peter Van Hauwaert ziet het volledig zitten.’