Bij het verschijnen van deze editie van TractorPower zal de aspergesteek er stilaan op zitten. Volgens de traditie wordt in de laatste week van juni het aspergeseizoen afgesloten. Deze asperge-oogstrobot is uniek en heeft de volgende voordelen: De gepatenteerde ondergrondse detectiemethode zorgt voor een betere kwaliteit van de asperges. Dit komt omdat de asperges geoogst […]
Bij het verschijnen van deze editie van TractorPower zal de aspergesteek er stilaan op zitten. Volgens de traditie wordt in de laatste week van juni het aspergeseizoen afgesloten.
Deze asperge-oogstrobot is uniek en heeft de volgende voordelen:
De ondergrondse detectie heeft geen licht nodig waardoor dag en nacht oogsten mogelijk is.In het Brabantse Reusel, net over de grens, heeft Cerescon in 14 weken tijd zes Sparters geproduceerd. Die robots zijn dit seizoen aan het werk in Duitsland en Nederland. Volgend seizoen wil het bedrijf de capaciteit uitbreiden om binnen vijf jaar tot een productie van 150 machines per jaar te komen.
De gebroeders Vermeer uit Reusel – Marc was aspergeteler, Ad een freelance uitvinder – bedachten zoveel jaar geleden dat er toch ‘iets’ moest bestaan dat automatisch asperges kon rooien. Marc ervaarde dat het steeds moeilijker werd om seizoenarbeiders te vinden en de kosten in de hand te houden. Tegelijk was in Duitsland, het grootste aspergeland van Europa, net een nieuwe wet van kracht geworden die bepaalde dat aspergestekers van buiten Duitsland het Duitse minimumloon moesten krijgen. Sommige telers overwogen om hun bedrijf naar een lagelonenland te verplaatsen. Dat zou dan de doodsteek betekenen voor de aspergeteelt in West-Europa. Een goed werkende asperge- oogstmachine zou dat kunnen voorkomen.
De gebroeders Vermeer gingen op onderzoek met de vraag of er al eens geprobeerd werd een asperge-oogstmachine te bouwen. En jazeker, dat was geprobeerd, meerdere keren zelfs. Er bleken machines te zijn ontworpen en gebouwd, maar nooit verkocht. Altijd met dezelfde reden: hoe moet de machine de asperge vinden die gestoken moet worden? Want het menselijk oog ziet de topjes van de asperge heel gemakkelijk boven het bed uitsteken, maar een camera ziet nauwelijks verschil tussen een aspergepuntje en een willekeurige glinstering in het zand. Bovendien is het rooien van asperges waarvan de topjes al boven de grond uitkomen niet ideaal, want elke millimeter die een asperge boven de grond steekt, vermindert zijn waarde.
Aspergeteler Marc vond dat de machine de asperge ‘ondergronds’ zou moeten detecteren en oogsten voor hij met zijn kopje boven het zand komt. Hoe dat moest, dat zou het probleem voor uitvinder Ad worden.
Thérèse, de vrouw van uitvinder Ad, voegde zich bij de broers voor alle organisatorische zaken. Er werd een bedrijf opgericht, een taakverdeling gemaakt, de spaarboekjes werden aangesproken en er werden aandelen uitgegeven. En toen sloeg het noodlot toe. Marc Vermeer, de aspergeteler en sterke bezieler van het project, 51 jaar oud en vader van 3 kinderen, werd getroffen door een hersenvliesontsteking en stierf binnen de week. Thérèse: ‘Stoppen was geen optie, uit eerbetoon aan Marc, maar ook door de innovatiesubsidies die we hadden gekregen en voor een deel al hadden uitgegeven konden we niet meer terug. Maar zonder de praktische input van Marc konden we ook niet vooruit. Anita, de weduwe van Marc, zei steeds: ‘Hij had het de hele tijd over die machine. Jullie moeten door!’
Daar werd gevolg aan gegeven, maar omdat je nu eenmaal geen asperge-oogstmachine kunt ontwikkelen zonder samen te werken met de aspergesector, benaderde Thérèse een aantal grote, in innovatie geïnteresseerde telers en vroeg ze om in een gebruikersgroep plaats te nemen.
De basis van de machine was en bleef ondergrondse detectie. Nadat verschillende ideeën werden uitgeprobeerd, besloot Ad een proef te nemen met ultradunne staafjes die zachtjes door het zandbed zouden glijden, net alsof je je vingers erdoorheen haalt. Zodra zo’n met een aanraaksensor uitgerust staafje een asperge zou aantikken, zou hij meteen weg worden getrokken, terwijl de coördinaten werden doorgegeven aan de volautomatische steek-eenheid.
Ad Vermeer: ‘Ik hoefde alleen maar de aanraaksensor te vervangen door een sensor die water detecteert, want een asperge bestaat natuurlijk vooral uit water. Daarna zouden er nog duizenden technische, praktische en organisatorische problemen langskomen, maar dat zou vooral een kwestie zijn van hard werken. Het fundamentele probleem was opgelost.’
De asperge-oogstmachine van Cerescon heeft meerdere voordelen. Zo hoeft de teler geen personeel meer te zoeken en te huisvesten. Bovendien zijn de geoogste asperges meer waard omdat ze geoogst worden voordat het kopje boven de grond uitkomt en verkleurt.
Het grootste voordeel is dat de machine diep onder de grond kan kijken en daardoor ook asperges kan oogsten die handstekers pas morgen, overmorgen, of over 3 dagen boven de grond zouden zien komen. Daardoor kan de machine in één oogstronde alles meenemen waar tientallen handstekers drie dagen achter elkaar voor terug zouden moeten komen. Hieraan is trouwens wel een voorwaarde verbonden: de asperges moeten van onder naar boven blijven groeien. Ad Vermeer: ‘Maar daar waren de telers het mee eens en dat hebben ze gegarandeerd.’
Met deze innovatie lijkt de familie Vermeer niet alleen ‘s werelds eerste asperge-oogstmachine ontwikkeld te hebben, maar ook de eerste selectieve oogstmachine: een machine die selecteert wat ze wel en niet mag meenemen. Dat er voor het plukken van bijvoorbeeld tomaten, aardbeien, paprika’s en frambozen nog altijd mensen nodig zijn, is niet omdat een machine geen tomaten kan plukken, maar omdat alleen mensen in staat zijn het onderscheid te maken tussen een tomaat die geplukt mag worden, en een tomaat die nog even aan de plant moet blijven hangen. Voor selectieve oogstmachines is dus nog een wereld te winnen. Misschien is de asperge-oogstmachine nog maar het begin.