Uw eigendom sinds 1 september openbaar domein?

2 december 2021

U hebt wellicht via de media de perikelen gevolgd betreffende het betreden van iemands eigendom om er bijvoorbeeld een kat of hond weg te halen. Maar … zomaar iemands eigendom betreden? Geen enkele eigenaar is er gelukkig mee! Ondertussen werd onze wetgeving aangepast en wordt het in bepaalde gevallen toch mogelijk om iemands eigendom te […]

U hebt wellicht via de media de perikelen gevolgd betreffende het betreden van iemands eigendom om er bijvoorbeeld een kat of hond weg te halen. Maar … zomaar iemands eigendom betreden? Geen enkele eigenaar is er gelukkig mee! Ondertussen werd onze wetgeving aangepast en wordt het in bepaalde gevallen toch mogelijk om iemands eigendom te betreden. Wat betekent dit concreet?

Het betreden van privé eigendom

‘Eigendom is het recht om op de meest volstrekte wijze van een zaak het genot te hebben en daarover te beschikken, mits men er geen gebruik van maakt dat strijdig is met de wetten of met de verordeningen (artikel 544 Burgerlijk Wetboek).’

Op basis van dit wetsartikel stelt de Belgische Rechtspraak dat buren onderling schade kunnen ondervinden door de uitoefening van dit eigendomsrecht, zelfs indien er geen enkele fout wordt begaan. Een dergelijke foutloze objectieve aansprakelijkheid geeft aanleiding tot de zogenaamde ‘evenwichtsleer’. Buren moeten bepaalde hinder van elkaar tolereren, alleen indien deze hinder abnormaal wordt, moet er ingegrepen worden.

Ons oude Veldwetboek bepaalt dat zij die zonder wettige reden binnentreden in een besloten erf of in een aanhorigheid van een woning waar tak- of wortelvaste vruchten staan, beboet worden met een geldboete.

Daarnaast is het ook zo dat er binnen heel wat gemeente- en stadsbesturen politiereglementeringen bestaan die regels opleggen in verband met het betreden van andermans eigendom.
Zo wordt in vele politiereglementeringen bepaald dat het verboden is (zonder daartoe gerechtigd te zijn) om op andermans grond te komen, erover te gaan of er dieren over te laten lopen en dit dan ook zeker indien de grond klaargemaakt, bezaaid is, of met gewassen bezet is.

Wat is er nu veranderd sinds 1 september?

Het nieuwe artikel 3.50 van het Nieuw Burgerlijk Wetboek geeft nu een nieuwe definitie aan het begrip ‘eigendomsrecht’, namelijk:

‘Het eigendomsrecht verleent aan de eigenaar rechtstreeks het recht om het voorwerp ervan te gebruiken, hiervan het genot te hebben en erover te beschikken. De eigenaar heeft de volheid van bevoegdheden, behoudens de beperkingen die door wetten, verordeningen of door de rechten van derden worden opgelegd.’

In vergelijking met het oude artikel 544 BW stellen we vast dat de woorden ‘op de meest volstrekte wijze’ weggelaten zijn. Dit gebeurde bewust omdat men moet vaststellen dat eigenaars heden ten dage toch niet meer alles met hun eigendom mogen doen.

Dit is bijvoorbeeld vast te stellen doordat de wetgever een nieuw element, ‘het feitelijk gedogen van de eigenaar’, heeft opgenomen in het NBW, namelijk artikel 3.67, §3. Dit artikel luidt als volgt:

‘Wanneer een onbebouwd en onbewerkt onroerend goed niet is afgesloten, mag ieder er zich op begeven tenzij de eigenaar van dit perceel schade of hinder hiervan ondervindt of op duidelijke wijze kenbaar heeft gemaakt dat het verboden is voor derden om zonder zijn toestemming de grond te betreden.’

Dit betekent dat indien een onbebouwde en onbewerkte eigendom niet afgesloten is, dan kan eenieder er zich op begeven, tenzij u zou aangeven dat hij niet mag betreden worden, of indien u schade zou ondervinden doordat iemand uw eigendom betreedt. We zullen moeten afwachten hoe deze regel in de toekomst in de praktijk zal beoordeeld worden door de rechtbanken!

Hetzelfde artikel bepaalt verder ook nog dat indien een zaak of een dier op onopzettelijke wijze op een naburig onroerend goed is terechtgekomen, dan moet de eigenaar van dit onroerend goed ze teruggeven of toelaten dat de eigenaar van deze zaak of van dit dier ze weghaalt. Hier gaat het dus duidelijk over dieren of zaken die bij de buur terecht zijn gekomen op een onopzettelijke manier.

Opmerking!

In de praktijk blijkt nu de laatste weken dat heel wat gemeentebesturen niet gelukkig zijn met deze nieuwe regels en er zijn er vele die hieromtrent zelf regels vastleggen in hun politiereglement waaruit zal blijken dat iemands eigendom toch niet zal mogen betreden worden. Bovendien wordt de inhoud van de hierboven aangehaalde artikels op verschillende manieren geïnterpreteerd. Wordt dus zeker nog vervolgd!