Het aantal nieuwe inschrijvingen van tractoren is het voorbije jaar behoorlijk stabiel gebleven. De land- en tuinbouw blijken minder onderhevig te zijn aan economische schommelingen of een gezondheidscrisis, het is immers een basissector. De klassieke tractormerken nemen de laatste jaren een 3.000-tal nieuwe inschrijvingen voor hun rekening, wat wijst op de vaste waarde van deze […]
Het aantal nieuwe inschrijvingen van tractoren is het voorbije jaar behoorlijk stabiel gebleven. De land- en tuinbouw blijken minder onderhevig te zijn aan economische schommelingen of een gezondheidscrisis, het is immers een basissector. De klassieke tractormerken nemen de laatste jaren een 3.000-tal nieuwe inschrijvingen voor hun rekening, wat wijst op de vaste waarde van deze merken. Toch zien we steeds meer wind uit het Oosten komen. De nieuwe Aziatische merken nemen in 2020 reeds 1.000 stuks tractoren voor hun rekening. Al moet alles met een serieuze korrel zout worden genomen.
Inschrijvingscijfers van landbouwtrekkers tellen en vergelijken was vroeger eenvoudiger. Pk’s werden volgens een bepaalde norm weergegeven, geen boost, geen extra’s, en dat maakte het opmaken van een klassement makkelijker. De import- en exportkanalen van tractoren waren ook duidelijker zichtbaar waardoor de cijfers konden worden ‘opgekuist’. En er waren toen maar drie merken van verreikers actief in de landbouw, waardoor die aantallen geïsoleerd konden worden van de echte trekkers. Ondertussen heeft elk trekkermerk zijn eigen verreiker (of gehad) en dat maakt vergelijken er niet makkelijker op. Bepaalde tractormerken hebben ook UTV’s in het gamma (bijvoorbeeld de Gators bij John Deere) en die krijgen niet zelden een nummerplaat. De ene keer een gewone nummerplaat, de andere keer worden ze als landbouwvoertuig ingeschreven. Dit moeten we allemaal in het achterhoofd houden bij het interpreteren van deze cijfers.
De cijfers komen van de DIV, de nationale Dienst voor Inschrijving van Voertuigen, en kunnen afhankelijk van de categorie licht afwijken. Het voornaamste is dat we de verhoudingen tussen de verschillende merken kunnen zien en vergelijken met andere jaren. Op de exacte aantallen mogen we ons niet vastpinnen.
De komst van de kleinere tractoren uit het Oosten is al enkele jaren bezig. In Tabel 1 staan enkel deze tractoren vermeld die ingeschreven zijn bij de DIV en dus een nummerplaat hebben. Allicht zijn er nog heel wat andere (kleinere) tractoren uit Azië afkomstig, die niet op de openbare weg hoeven te komen en ook niet ingeschreven zijn.
Bij de klassieke gevestigde merken blijft de top 5 van de meest ingeschreven tractoren tamelijk stabiel. New Holland staat al jaar en dag aan de kop gevolgd door John Deere. Fendt zet zich jaar na jaar steviger op het podium door elk jaar sterker voor de dag te komen. Deutz- Fahr en Case IH nemen een nagenoeg even groot aantal tractoren van de markt in, en het lijkt wel of ze afwisselend haasje-over springen. Een tiental jaren geleden deed ook Massey Ferguson mee voor plaats 4 of 5, maar dit wereldmerk zit in België in een sukkelstraatje. Ondanks de nieuwe kwalitatieve modellen die de fabrikant de laatste jaren op de markt heeft gebracht, lijkt het tij maar niet te willen keren. Claas, Valtra en Steyr blijven jaar na jaar stevig in het zadel ook al schommelt hun aantal nieuwe inschrijvingen iets boven of onder 100 stuks per jaar. De groep Same Deutz-Fahr werkt in de Benelux zo goed als uitsluitend op
Deutz-Fahr en bijgevolg kunnen we van Same en Lamborghini geen mooie cijfers verwachten. De Argo-merken Landini en McCormick blijven onderaan omdat de Nederlandse importeur ‘wat verder weg woont’ en hetzelfde kan gezegd worden van Zetor.
Meerdere grote wereldmerken hebben geen trekkers meer met minder dan 100 pk. En toch heeft België hier een markt van meer dan 500 tractoren per jaar. Wie zijn dan de kopers? Particulieren uit de paardenwereld, bedrijven die in de tuinaanneming werken en de openbare groendiensten vinden hun gading beneden de 100 pk. We stellen vast dat naast de professionele loonwerker of landbouwer er nog heel wat mensen behoefte hebben aan een tractor. Bovendien wordt een deel van deze tractoren nog eens uitgerust met een frontlader en andere aangepaste werktuigen.
In België is het verplicht een nummerplaat te hebben indien je met een tractor op de openbare weg wil rijden. Alle tractoren die voor de eerste maal in ons land aangemeld worden om een nummerplaat te bekomen, worden geregistreerd als eerste inschrijving. Het aantal eerste inschrijvingen komt vrijwel overeen met het aantal nieuwe tractoren. Maar het is eveneens zo dat een tractor van 4 jaar oud, die ingevoerd wordt vanuit bijvoorbeeld Duitsland of Nederland, in deze lijst genoteerd staat als nieuw. Het is immers een tractor die nog nooit eerder ingeschreven was in België. Tractoren die reeds in ons land zijn ingeschreven en dan van eigenaar wisselen, komen in de lijst van de tweedehandse.
Nog een voetnoot. Als we de ondergrens op 60 in plaats van 50 pk nemen, dan krijgen we verschillen. Fendt bijvoorbeeld haalde in 2020 op een totale markt van 1.958 tractoren boven de 60 pk 15,83% marktaandeel. Het jaar ervoor haalde het merk op een totale markt van 1.985 tractoren 13,50% marktaandeel. Door het feit dat Fendt vooral sterk staat in het segment van meer dan 190 pk is zijn relatief marktaandeel daar groter. Dus: de cijfers met een korreltje zout nemen is de boodschap.
Tabel 1 Nieuwe inschrijvingen 2020 (bron DIV en boven 50 pk)*
*Als we zouden tellen vanaf 60 pk, dan gaan we een andere verdeling krijgen. Om de cijfers van 2020 met de voorgaande jaren te kunnen vergelijken, hebben we ons gebaseerd op trekkers vanaf 50 pk.
In tabel 1 worden ook de verreikers en wielladers opgenomen die als tractor worden ingeschreven. Een telescooplader kan ingeschreven worden als bedrijfsvoertuig of als landbouwtractor. In dat laatste geval mag dit voertuig ook een bepaald gewicht trekken op de openbare weg. Het voertuig kan dus een witte of rode landbouwnummerplaat hebben. De telescoopladers of knikladers worden terecht opgenomen in de lijst van de tractoren omdat deze op het bedrijf ook effectief een tractor vervangen.
In tabel 2 en grafiek 1 wordt aangetoond dat de top 5 bestaat uit de klassieke merken. New Holland staat aan de top, op afstand gevolgd door John Deere. Deze twee merken staan een straatlengte voor op nummer drie, vier en vijf. Toch kan opgemerkt worden dat John Deere licht inboet en dat Fendt op 4 jaar tijd flink meer heeft verkocht. Verderop toont de grafiek dat Massey Ferguson het de laatste jaren laat afweten in België en dat Claas jaar na jaar iets meer van de markt inneemt. De verreikers Manitou, JCB en Merlo blijven hun marktpositie goed vasthouden. De meeste knikladers die in de landbouw- en tuinbouw worden aangeschaft, worden blijkbaar niet ingeschreven als landbouwtractor. Daarom zien we merken als Weidemann, Giant, Schäffer enzovoort niet verschijnen in deze tabellen. Het mag wel even vermeld worden dat de laadvoertuigen van bijvoorbeeld Claas en New Holland meegeteld zijn als tractor indien deze ook zo zijn ingeschreven bij de dienst Mobiliteit.
Tabel 2: aantal nieuwe inschrijvingen in België voor de laatste 4 jaar (bron DIV en +50 pk)
Volgens het aantal nieuwe inschrijvingen van landbouwtractoren kan 2020 als een normaal jaar beschouwd worden. In de praktijk is er in aantallen een lichte achteruitgang, omgerekend naar pk’s zou er een status quo of misschien wel lichte stijging kunnen zijn. In de rangschikking van meest aangekochte merken zijn er geen grote sprongen gemaakt, wel waren er geleidelijke evoluties. Dat de tractoren steeds sterkere motoren krijgen, kunnen we uit deze gegevens niet afleiden, maar dat is wel een zekerheid. De trend die al enkele jaren is ingezet, is de opkomst van Oosterse merken. Hun wortels worden in Europa steeds sterker en kunnen in de toekomst ook grotere bomen voortbrengen.
Voorlopig kunnen we nog niets waarnemen van alternatieve krachtbronnen zoals elektrische aandrijving op batterij of waterstof. Ook methaanmotoren worden enkel in proefopstelling gebruikt.