Rijdende pelletfabriek met 626 pk

15 juni 2020
Peter Menten
CSP

Met de Metitron 560 heeft het Duitse CSP de eerste zelfrijdende pelletiseermachine ter wereld ontwikkeld. Krone had enkel de Premos 5000 getrokken pelletiseermachine en het Oostenrijkse Schaider zijn Pelletec D 8.0. De basis voor de machine is een Claas Jaguar waarin metaalbewerker CSP een pelletpers heeft ingebouwd. We namen een kijkje onder de kap. De […]

Met de Metitron 560 heeft het Duitse CSP de eerste zelfrijdende pelletiseermachine ter wereld ontwikkeld. Krone had enkel de Premos 5000 getrokken pelletiseermachine en het Oostenrijkse Schaider zijn Pelletec D 8.0. De basis voor de machine is een Claas Jaguar waarin metaalbewerker CSP een pelletpers heeft ingebouwd. We namen een kijkje onder de kap.

De Duitse machinebouwer CSP heeft een Claas Jaguar hakselaar omgebouwd tot pelletpers. Deze machine kreeg de naam Metitron en kan, zowel op het veld als stationair, verschillende gewassen omzetten tot pellets. Het bedrijf CSP, wat staat voor Cut Systems Pfronstetten, stelde vorig jaar een productierijpe versie voor van deze Metitron 560. Met een lengte van 7,5 meter (zonder pick-up of hakselaggregaat) is de machine duidelijk korter dan een getrokken combinatie. Verder wordt de pelletpers via een powerband direct door de dieselmotor van de hakselaar aangedreven. Dat zorgt voor een krachtoverbrenging met zo min mogelijk verlies. Omdat de machine op een Jaguar 960 is gebouwd, konden alle voorzetstukken van Claas gewoon gebruikt worden zonder verdere aanpassing.

Pellets nemen minder plaats in en sparen transportkosten

Of de pellets nu moeten dienen als voeder, brandstof, strooisel of grondstof voor de industrie: producten als stro, luzerne, miscanthus, kaf van spelt enzovoort kunnen onder de vorm van pellets makkelijker gehanteerd worden. Ze hebben bij transport en opslag maar een fractie van de ruimte nodig en kunnen dankzij hun ‘vloeibaarheid’ zonder problemen in verschillende transporttechnieken zoals vijzels gemakkelijk en zelfs automatisch verzet worden. Daar staat echter wel een nadeel tegenover: het produceren van pellets is een omstandig proces en kon tot dusver enkel in een complexe industriële installatie of met kleine machines en tegen een lage capaciteit. De mobiel en stationair inzetbare Metitron moet het pelletiseren nu vereenvoudigen. De winst zit in het feit dat het product dat geperst moet worden niet eerst op transport moet naar de pers, maar dat de pers zelf naar het product komt. Een nadeel is wel dat het persen voor een stuk van de weersomstandigheden afhankelijk blijft.

Claas Jaguar als basismachine

Wat goed is, moet je niet opnieuw uitvinden en daarom werd gekozen voor een Jaguar 960 als vertrekpunt. Van de hakselaar bleven veel componenten ongewijzigd, maar toch werd het chassis met 1,8 meter verlengd om de pelletiseermachine te kunnen inpassen. Om voldoende Met de Metitron 560 heeft het Duitse CSP de eerste zelfrijdende pelletiseermachine ter wereld ontwikkeld. Krone had enkel de Premos 5000 getrokken pelletiseermachine en het Oostenrijkse Schaider zijn Pelletec D 8.0. De basis voor de machine is een Claas Jaguar waarin metaalbewerker CSP een pelletpers heeft ingebouwd. We namen een kijkje onder de kap. Tekst: Peter Menten I Foto’s & info: CSP Rijdende pelletfabriek met 626 pk Techniek vermogen te hebben werd de originele Mercedes-motor met 626 pk achteraan behouden. Ook de brandstoftank van 1.300 liter blijft zitten. Door een aangepaste geleiding van de powerband kan niet alleen de messentrommel van de hakselaar, maar ook de pelletiseerpers direct en efficiënt worden aangedreven. Als hart voor de machine koos CSP voor een ringmatrijspers die standaard in de handel verkrijgbaar is. De pers maakt pellets met een diameter van 6, 8, 10 of 12 mm. Hier zit het verschil met bijvoorbeeld de Krone-pers, die op een pelletiseertechniek met twee tegen elkaar in draaiende profielwalsen steunt. Met dat eenvoudigere proces is het mogelijk om te pelletiseren zonder voorverkleining, maar bedraagt de diameter van de pellets wel 16 mm, waardoor ze voor minder toepassingen geschikt zijn.

CSP ontwikkelde speciale voorverkleining

Om kleinere pellets met een vast kaliber te kunnen fabriceren zoals ze in de praktijk gevraagd worden, kiest CSP voor een speciaal procedé. Eerst wordt het hakselgoed door de messentrommel van de hakselaar verkleind. Op de plaats van de pletwalsen zit er nu een speciale splijtunit, waardoor het oogstgoed weer in twee richtingen (langs en dwars) verkleind wordt. Op deze manier worden de stengels opengesplitst en wordt de waslaag op een duurzame wijze afgebroken. Zo wordt volgens CSP het product optimaal voorbereid voor een energiebesparend pelletiseringsproces. De voorverkleining kan aan de verschillende omstandigheden en producten worden aangepast zodat ook tijdens de werking een voorverwerkt product van constante, hoge kwaliteit de pers in gaat. Mocht het materiaal te droog zijn dan kan het dankzij een permanente vochtmeting automatisch via een tank met water of een andere vloeistof bevochtigd worden.

Koeling tijdens het proces

Het verkleinde materiaal komt via een slang in de cycloon waar de proceslucht wordt afgescheiden. Vervolgens gaat het naar een voorbunker met 2.000 liter inhoud. De voorbunker dient ook als buffer waardoor de pers bij korte onderbrekingen van de materiaalopname, zoals bijvoorbeeld bij het draaien op het veld, steeds constant met product gevoed wordt. Een automatische vermogensregeling zorgt ervoor dat de pers gelijkmatig gevuld wordt. De geproduceerde pellets passeren dan als eerste over een zeef die de fijne deeltjes afscheidt en opnieuw in de pers brengt. De gefabriceerde pellets worden via een transportketting met bekertjes naar boven in de bunker gevoerd. Er is gekozen voor dit systeem om de nog hete pellets te transporteren. Op deze manier kunnen ze immers veel zachter en met minder kans op breuk getransporteerd worden dan wanneer dit met een traditionele elevatorketting of een vijzel zou gebeuren. Tegelijk doet de bekertjesketting ook dienst als koeling: de bekertjes worden in een ‘kunstmatig’ verlengd kanaal langs de achterkant van de machine naar boven gevoerd. De aluminiumbekers moeten de warmte van de pellets, die met een temperatuur van ongeveer 80°C de pers verlaten, maximaal afgeven aan de luchtstroom die in het ‘bekerkanaal’ wordt gevoerd. Op deze manier kan tevens een deel van de resterende vochtigheid verdampen. Om te lossen wordt er links aan de machine een afvoerband uitgezwenkt.

Ook voor stationair gebruik

Dankzij de flexibiliteit van de hydrostatische vierwielaandrijving kan zelfs op oneffen terrein de materiaalopname precies gedoseerd worden. Dit maakt een constante aanvoer en capaciteit van 6 ton per uur mogelijk. De invoer van de hakselaar werd aan het duidelijk kleinere debiet aangepast. Het basisvoertuig werd zo opgevat dat alle bestaande voorzetstukken van Claas zonder probleem kunnen worden aangekoppeld. Omdat het debiet (en dus rendement) bij enkel veldgebruik toch duidelijk minder is dan bij een hakselaar of een vierkante balenpers, werd er bij de ontwikkeling ook rekening mee gehouden dat de machine een heel jaar door moet kunnen worden gebruikt. Daartoe is de machine erop voorzien om ook stationair pellets te kunnen draaien en biedt CSP in optie een verdeler voor vierkante balen aan, een unit die snel aan de standaardkoppeling van de Metitron kan worden aangekoppeld. Met een basisprijs van 900.000 euro is het duidelijk dat de Metitron geen machine is om af en toe wat pellets te draaien. Ze is gebouwd voor continugebruik en voor de matrijsring gaat CSP uit van een levensduur van 3.000 bedrijfsuren. Omgerekend naar een maximale capaciteit van 6 ton/uur komt dat op 18.000 ton. Omdat veel componenten van de hakselaar – vooral het hakselaggregaat – met maar een deel van de capaciteit en slijtage belast worden, zal volgens CSP voor kostengevoelige klanten ook de mogelijkheid geboden worden om de Metitron op een reeds gebruikte Jaguar op te bouwen.