‘Er de kantjes niet aflopen’ … … met de Saphir SW 30H silagewals

15 juni 2020
Peter Menten en Andreas Hüssmann
Saphir

‘Er de kantjes aflopen’ betekent zoveel als ‘om het werk heen lopen’. Dat is wat de Saphir-silagewals met extra aandrukrol op de zijkant nu net niét doet. Deze SW 30H is een degelijk werkende oplossing om een voedersilo nagenoeg perfect aan te drukken, inclusief de zijkanten. Slecht aangedrukte kanten zorgen immers voor bewaarverliezen. Om hiervoor […]

‘Er de kantjes aflopen’ betekent zoveel als ‘om het werk heen lopen’. Dat is wat de Saphir-silagewals met extra aandrukrol op de zijkant nu net niét doet. Deze SW 30H is een degelijk werkende oplossing om een voedersilo nagenoeg perfect aan te drukken, inclusief de zijkanten. Slecht aangedrukte kanten zorgen immers voor bewaarverliezen. Om hiervoor een oplossing te bieden ontwikkelde Saphir, dat onder meer machines voor het inkuilen maakt, een silagewals die naast de gewone aandrukwals achter of voor de trekker loopt.

Lucht uit de silo houden

Bij het inkuilen van gras en maïs in een grondsilo is het van belang om ook de zijkanten stevig aan te drukken. Het conserverende effect van voeder ontstaat door een verlaging van de pH-waarde door de anaerobe afbraak van suiker door melkzuurbacteriën. Fouten bij het afsluiten van de lucht van het gehakselde materiaal stimuleren de groei van ongewenste gisting en schimmels, wat resulteert in kwaliteitsverlies en verlies van drogestof. Het komt er bij de oogst op aan om de poriëngrootte en de luchtkanalen te verdichten, om de zuurstof uit het gehakselde product te drukken en de indringdiepte bij het uitkuilen te beperken.

Aandrukken van de zijkanten

In een gewone veldsilo is het moeilijk om de kanten goed te blijven aanrijden. Dubbelluchtwielen zijn al een stap in de goede richting, maar kennen ook hun grenzen. De eerste tientallen centimeters lukken nog, maar naarmate de silo hoger komt, wordt het moeilijker om veilig de kanten aan te rijden. Hetzelfde probleem stelt zich bij een sleufsilo zodra de silo boven de muren uitkomt. Daarom ontwikkelde Saphir een extra aandrukrol volgens het principe van een vorenpakker, die naast de aandrukwals in de hef hangt. Deze zijwaartse aandrukrol klapt uit en drukt via een stikstofaccumulator met een constante druk tegen de zijkant van de silo.
Een silage-aandrukwals moet voldoende eigen gewicht hebben om ook fatsoenlijk in de diepte te kunnen werken. Ze mag bovendien niet te veel wegen omdat dan de silo uiteen kan worden gedrukt. De wals die we hier getest hebben, weegt ongeveer 2.700 kg met de kantenverdichter inbegrepen. Voor de test reden we achtereenvolgens met een trekker met 6,6 ton eigen gewicht en met een met 8,5 ton eigen gewicht. Het frame en de silagewals zelf kunnen met ongeveer 900 kg water gevuld worden. Daarmee kan het totaalgewicht van het werktuig tot 3,6 ton worden verhoogd.
De wals hangt in een eigen driehoek en is hydraulisch 70 cm naar rechts verstelbaar. In optie kan ze ook naar beide kanten met 60 cm verschuiven. In totaal komt de machine op 3 meter buitenbreedte.

Praktische vergelijking

We hebben de wals getest in sleufsilo’s met enkele en dubbele muur, maar ook op een hoge silo zonder wanden.

Trekker van 6,6 ton en silagewals (2.700 kg) niet geladen
In een kleine rijsilo reden we met een trekker van 6,6 ton en hebben we de wals niet met water gevuld. Vooraan werd de trekker met 1 ton frontgewicht geladen. Dit gewicht (2.700 kg) met deze trekker op een silo besturen is iets van het goede te veel. Zolang de silo niet over de wanden uitkomt, kan men met de sideshift mooi en veilig werk leveren en het zicht op de wals is goed. Het is aan te raden om de wals te verschuiven terwijl deze in werking is en de trekker rijdt. Wel opletten als je dit op een hoge silo doet en zonder dubbellucht rijdt, want dan bestaat de kans dat de wals – doordat ze via de 12 ringen stevig in het gewas zit – de trekker mee de kant in trekt.

Trekker van 8,5 ton en silagewals met water geladen tot 3,6 ton
Op een grotere silo (zonder wanden) bij een biogasinstallatie werd een trekker van 8,5 ton gebruikt en vulden we de machine met water. Uitgerust met dubbelluchtwielen reden we veilig tot aan de rand van de silo. Met behulp van de sideshift ‘rolden’ de ringen van de wals over de kanten en zorgden ervoor dat deze degelijk verdicht werden. De zijdelingse kantenverdichter levert vooral mooi gevormde kanten aan de silo. Via een dubbelwerkend ventiel kan de rol met 5 naast elkaar gemonteerde banden uitklappen. De stikstofaccumulator laat kleine op- en afgaande bewegingen van de kantenverdichter toe. Op de plaatsen waar de kantenverdichter over de rand had gelopen, hoefde er geen handwerk meer aan te pas te omen. Het meeste effect heeft deze kantenverdichter op kleinere en smallere silo’s, waar relatief meer vierkante meters zijwand zijn. Doordat de wals in onze testopstelling maar 1 kantenverdichter had, was het niet mogelijk om een silo met een achterwand volledig rondom goed aan te rijden. In optie kan de Saphir-aandrukwals ook met een tweede aandrukrol aan de linkerkant worden uitgerust.

Al doende leert men

Om mooi en snel werk te kunnen leveren is het van belang dat de verschillende functies ergonomisch kunnen worden bediend. Op de lichtere trekker reden we nog met mechanisch bediende stuurventielen en een elektronische lift aan de rechterkant. Hier hebben we vooral met de wals gewerkt in het achteruitrijden, om ons zodoende op het schuiven zelf te kunnen concentreren. Met de zwaardere trekker – met elektronische ventielen en de bediening van de lift via de rijhendel – viel het gelijktijdig werken met wals en schuifblad veel makkelijker. Een voordeel van het gebruik van de wals tijdens het schuiven is dat de gehele machinebreedte ‘overrold’ wordt. Dat spaart aandruktijd, vooral dan wanneer er vlot silage wordt aangevoerd en er weinig tijd om te verdichten is.

Aangewezen voor de zijkanten

Eens men de bediening van de machine in de vingers heeft, geeft de silowals van Saphir een mooi resultaat. Het besturen van de trekker met aandrukwals, in combinatie met een schuifblad, spaart heel wat ‘afwerkuren’ uit. Vooral de zijdelingse aandrukrol liet een mooi gevormde zijkant achter. Op de meeste silo’s waarop we met de wals gewerkt hadden, konden we onmiddellijk na het aanrijden de folie overtrekken. Voor de geteste machine vraagt de fabrikant circa 11.600 euro catalogusprijs zonder btw. Voor een bedrijf is dat te duur, voor loonwerkers die veel (kleinere) silo’s moeten aanrijden kan deze investering lonen. De boer hoeft immers niets meer te doen aan de afwerking van zijn silo.

Snel gelezen

– De silagewals van Saphir kan hydraulisch 70 cm zijwaarts worden verschoven.
– De optionele kantenverdichter helpt losse silage aan de kanten samen te persen en daarmee de kanten te vormen.
– Precies in de kanten waren we overtuigd van de verdichting. De kanten waren stevig samengedrukt en heel stabiel.
– Op silo’s zonder zijwanden raden we aan om bij het gebruik van deze wals toch dubbelluchtwielen te gebruiken.